W listopadzie 1998 roku na Zamku Królewskim w Warszawie pierwszy starosta malborski Julian Grzanko odebrał akt utworzenia powiatu malborskiego. Podczas październikowej uroczystej sesji Rady Powiatu Malborskiego poświęconej upamiętnieniu tego wydarzenia zaprezentowano najważniejsze osiągnięcia minionego 20-lecia.

Radni pełniący mandaty od początku istnienia powiatu: obecny starosta Mirosław Czapla, przewodniczący komisji rewizyjnej Marek Rukat i etatowy członek zarządu powiatu Piotr Szwedowski wspominali trudne początki powiatu malborskiego. Dziś po biedzie nie ma śladu, a o kondycji powiatu świadczą wysokie miejsca w rankingach samorządów: 5. miejsce w Rankingu Zamożności Samorządów 2017 w kategorii powiaty, 9. miejsce w Ogólnopolskim Rankingu Gmin i Powiatów za rok 2017 w kategorii powiaty od 60 tys. do 120 tys. mieszkańców oraz 2. miejsce w województwie pomorskim w pozyskiwaniu środków unijnych w przeliczeniu mieszkańca. Dynamiczny rozwój powiatu malborskiego potwierdzają również liczby: dochody powiatu wrosły z niecałych 50 mln zł w 1999 r. do ponad 90 mln w 2018 r., wydatki zaś uległy podwojeniu. Zdaniem Piotra Szwedowskiego, najważniejszym wydarzeniem 20-lecia powiatu malborskiego było uratowanie szpitala w Malborku. Było to zasługą przede wszystkim pracowników lecznicy, wdrożenia tzw. planu B i w konsekwencji przejęcia szpitala przez samorządową spółkę Powiatowe Centrum Zdrowia. Marek Rukat zauważa, że dziś powiat malborski jest zupełnie innym powiatem niż na początku, co wymusza zmianę podejścia do zarządzania nim. Skoro podstawowe zadania zostały zrealizowane m.in. w obszarach edukacji czy ochrony zdrowia, trzeba szukać nowych zadań, na które wcześniej nie było czasu ani środków. Mirosław Czapla pełniący funkcję starosty trzecią kadencję do niewątpliwych sukcesów minionego 20-lecia zalicza zrealizowanie planu B dla powiatu malborskiego. – Przed podjęciem działań zadłużenie szpitala wynosiło ponad 32 mln zł – wspomina starosta. – Dzięki planowi B otrzymaliśmy od państwa 18 mln zł, resztę stanowiły środki własne. Od momentu powstania spółka uzyskuje dodatni wynik finansowy. Sukces związany z oddłużeniem jednostki przełożył się na jakość świadczonych usług. Dobra kondycja, renoma i potencjał Powiatowego Centrum Zdrowia w Malborku stały się podstawą do przejęcia przez powiat malborski szpitala w Nowym Dworze Gdańskim. Wszystkie obiekty w powiecie malborskim są stermomodernizowane. – Wydaliśmy na to prawie 18 mln zł – opowiada Czapla. – Unowocześniliśmy dotychczasowe pracownie zawodowe i utworzyliśmy kilka nowych. Uważam, że mamy bardzo dobre obiekty i bardzo dobry sprzęt, a przede wszystkim bardzo dobrych nauczycieli, bo w tej chwili, patrząc przez pryzmat zdawalności matur, plasujemy się na wysokim 7. miejscu, jeśli chodzi o średnią w naszym województwie. Starosta wskazuje też na zmianę stanu dróg. – Drogi, które dostaliśmy z urzędu rejonowego, były bardzo dziurawe – wspomina. – Od początku podeszliśmy do tego bardzo skrupulatnie. Te w Malborku przekazaliśmy pod administrację burmistrza. Pozostałe wyremontowaliśmy wspólnie z gminami. Mamy 240 km dróg, z czego całkowicie wyremontowanych jest prawie 180 km. Wydaliśmy ogromne pieniądze, bo niemal 70 mln zł, ale jakość jest naprawdę wysoka. Kiedy jadę samochodem, to nawet jak zamknę oczy, wiem, gdzie się kończy powiat malborski – śmieje się starosta. Analizując zmiany, jakie zaszły w minionym 20-leciu, nie sposób pominąć sfery społecznej. – Wykupiliśmy obiekt pod Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, który został gruntownie zmodernizowany i wyposażony. Wybudowaliśmy dwa Domy Dziecka oraz Poradnię Psychologiczno-Pedagogiczną. Mamy też Specjalny Ośrodek Sportowo-Wychowawczy, Stowarzyszenie dla Dzieci z Autyzmem czy Młodzieżowy Ośrodek Wychowawczy dla trudnej młodzieży – wylicza starosta. – Mamy orzecznictwo na cztery powiaty i weterynarię na dwa, Biuro Paszportowe w budynku Starostwa oraz szereg innych instytucji. Zdaniem Czapli, utworzenie powiatów wyzwoliło wielki potencjał tkwiący w społecznościach lokalnych. – Niestety powiaty nadal nie mają umocowania w Konstytucji RP, ale jako członkowie Związku Powiatów Polskich aktywnie o to zabiegamy – zapewnia.