Nadchodzące zmiany w zakresie dowodów osobistych są bardzo istotne i dotkną każdego z nas. Warto wiedzieć czego dotyczą, ponieważ mają wejść w życie lada moment. Zniknie możliwość złożenia przez Internet wniosku o wydanie dowodu osobistego. Pojawią się za to nowe dowody osobiste- z odciskiem palca i odręcznym podpisem właściciela.

Powyższe modyfikacje wynikają z konieczności dostosowania polskich przepisów do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2019/1157 z 20 czerwca 2019 r. Przede wszystkim chodzi o ujednolicenie krajowych przepisów w tym zakresie. Wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej zostały objęte zmianami i zobowiązane do umieszczania na dowodach osobistych odcisków palców i odręcznego podpisu posiadacza. Zwróćmy jednak uwagę na to kogo w głównej mierze dotyczą zmiany. Każdy kto posiada dowód osobisty może z niego korzystać, aż do utraty jego ważności, a więc do tego momentu nie musimy wymieniać go na nowy.

Dowód osobisty według nowych zasad będzie wydawany osobom, które ukończą 18 lat i będą starały się o jego uzyskanie, a także osobom, których dowody stracą ważność w momencie wejścia przepisów w życie. Skutkiem wprowadzenia nowego rodzaju dowodów osobistych jest brak możliwości złożenia wniosku przez Internet. Jest to spowodowane zmianą zawartości warstw graficznej i elektronicznej na dowodach tożsamości. Odciski palców oraz podpis trzeba będzie złożyć w urzędzie, stąd niemożność składania wniosków online. Jest jednak wyjątek. W dalszym ciągu przez Internet będzie można złożyć wniosek w przypadku ubiegania się o dokument dla dzieci w wieku do 12 lat. Od takich osób nie są pobierane odciski palców.

Zgodnie z przepisami unijnymi zmiany mają dotyczyć nie tylko wzbogacenia dowodu osobistego o odciski palców oraz podpis posiadacza, ale również wprowadzenie dowodów osobistych z 12-miesięcznym lub krótszym terminem ważności dla tych osób, które nie mogą czasowo złożyć odcisków palców. Nie będzie to dotyczyło dzieci poniżej 12 roku życia, ponieważ od nich odciski palców nie będą pobierane. Dowody osobiste nadal będą wydawane na 5 i 10 lat. Jak już wcześniej wspomniałem, nie będzie można złożyć wniosku o wydanie dowodu osobistego przez Internet, natomiast dla osób które nie będą mogły udać się do urzędu w celu oddania odcisków palców przewiduje się możliwość skorzystania z mobilnej stacji obsługiwanej przez urzędników.

Nowy dowód osobisty będzie też zawierał kilka zmian dostrzegalnych już na pierwszy rzut oka. Między innymi pojawi się oznaczenie państwa członkowskiego na tle flagi Unii Europejskiej. Zapowiadane zmiany miały wejść w życie już 2 sierpnia 2021 roku, aczkolwiek senacka komisja opowiedziała się za nowelą przesuwającą termin wdrożenia nowych dowodów osobistych. Przyczyną przesunięć miało być potencjalne zagrożenie bezpieczeństwa informacji przetwarzanych z wykorzystaniem wybranych w przetargu urządzeń do pobierania linii papilarnych, które miały trafić do gmin. W związku z tym, Kancelaria Prezesa Rady Ministrów musi wyłonić nowego dostawcę sprzętu, a zmiany należało przesunąć. Minister do spraw informatyzacji w porozumieniu z ministrem do spraw wewnętrznych mają ogłosić komunikat, w którym wskażą „dzień wdrożenia rozwiązań technicznych umożliwiających wydawanie dowodu osobistego zawierającego odciski palców”. Komunikat ma zostać ogłoszony 14 dni wcześniej w Dzienniku Ustaw oraz na stronie Biuletynu Informacji Publicznej ministra do spraw cyfryzacji. W tym dniu z małymi wyjątkami wejdą w życie zmiany opisane w niniejszym artykule.

Państwa członkowskie zobligowane są do wdrożenia zmian w zakresie dowodów osobistych do sierpnia 2021 r. Dowody mają być wymieniane sukcesywnie, wraz z datą końca ich ważności. Jak wynika z informacji podanych przez Kancelarię Prezesa Rady Ministrów w tym roku dowody osobiste z powodu końca ważności dokumentu tożsamości powinno wymienić prawie 1,5 miliona Polaków. Ponad 300 tysięcy osób kończy 18. rok życia, a więc w większości będą wnioskować o swój pierwszy dowód osobisty.

Zmiany w dowodach osobistych miały wejść w życie już na początku sierpnia bieżącego roku, natomiast na chwilę obecną nieznany jest termin ogłoszenia zmian. Według uzyskanych informacji ma to nastąpić w najbliższym czasie. Zmiany są kluczowe dla osób, którym kończy się ważność dowodu oraz które osiągną w najbliższym czasie pełnoletność. Warto się z nimi zapoznać, by nie zaskoczyć się nagłymi zmianami.

radca prawny
Ryszard Stopa
Kancelaria Radcy Prawnego