Dwadzieścia lat Polski w Unii Europejskiej to powód do dumy. Dzięki funduszom europejskim gonimy inne państwa na starym kontynencie. W Pomorskim ze środków od lat korzystają gminy i przedsiębiorcy. Zrealizowano setki projektów m.in. w ramach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych.

Dwadzieścia lat Polski w Unii Europejskiej świętujemy 1 maja 2024 roku. Przez dwie dekady kraj przyspieszył niczym pociąg Pendolino. Zresztą porównanie, to dobrze obrazuje zmiany ostatnich dwudziestu lat. Kiedy Polska wchodziła, do UE z szybkiej kolei można było korzystać tylko za granicą. Dzisiaj to już codzienność. Niewątpliwie wpływ na to miały wspólne rynki i swoboda handlu, wsparcie finansowe, inwestycje zagraniczne, czy wspólne projekty i inicjatywy.

Przełomowy wpływ na rozwój metropolii

Od dziesięciu lat Obszar Metropolitalny Gdańsk Gdynia Sopot pełni funkcję Instytucji Pośredniczącej Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych (ZIT) i koordynuje realizację pakietu projektów europejskich. W pierwszej edycji ZIT-ów, w latach 2014-2020, zrealizowanych zostało w ramach tego 179 projektów na terenie 36 gmin i powiatów. Wartość tych projektów to ponad dwa miliardy złotych, z czego dofinansowanie z Unii Europejskiej wyniosło dobrze ponad połowę środków. Z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego  Polska otrzymała 830 mln zł, a z Europejskiego Funduszu Społecznego 285 mln, co w sumie daje ponad miliard 120 mln. Warto podkreślić, że środki pozyskane z Brukseli i projekty zrealizowane za nie miały ogromny wpływ na rozwój pomorskiej metropolii.

– Zintegrowane Inwestycje Terytorialne 2014-2020 miały przełomowy wpływ na rozwój Obszaru Metropolitalnego Gdańsk Gdynia Sopot – mówi Krzysztof Perycz-Szczepański, zastępca dyrektora biura OMGGS. – Z jednej strony dzięki funduszom udało się zrealizować kluczowe inwestycje. Była to budowa sieci 26 węzłów przesiadkowych, które ułatwiają codzienne podróże po metropolii tysiącom mieszkańców. Rewitalizacja 12 zabytkowych dzielnic w 8 miastach wraz z pakietem wielu działań aktywizujących lokalne społeczności, czy też modernizacja energetyczna 213 budynków użyteczności publicznej i 756 gospodarstw domowych, dzięki której znacznie poprawiliśmy jakość powietrza. Z drugiej zaś strony to dzięki ZIT 2014-2020 rozpoczęła się współpraca metropolitalna w ramach OMGGS dzięki przyłączeniu do Gdańskiego Obszaru Metropolitalnego m.in. Gdyni, Wejherowa i gmin z północnych Kaszub. Zaowocowała to szeregiem wspólnych przedsięwzięć, a jej ukoronowaniem jest projekt ustawy o powołaniu Związku Metropolitalnego w województwie pomorskim, wspierany przez środowisko samorządowe na wszystkich szczeblach – dodaje  Krzysztof Perycz-Szczepański, który z ramienia OMGGS kierował zespołem realizującym projekty, wspomniał tylko kilka obszarów, w których zrealizowano inwestycje.

Wsparcie dla gospodarki

I tak w zakresie przedsiębiorczości pozyskane z ZIT pieniądze wykorzystano m.in. na programy współpracy parków naukowo-technologicznych. Powstała także platforma do współpracy otoczenia biznesu. Skierowano do przedsiębiorców usługi związane z badaniami i szkoleniami. Wsparciem objęto także 14 tys. osób bezrobotnych, a trzy i pół tys. otrzymało środki na działalność gospodarczą. W sumie na powyższe działania przeznaczono ponad 164 mln zł.

Pieniądze z Europy wsparły także działania związane z integracją, ponad 103 mln zł, zdrowiem, prawie 55 mln, konwersję, czyli m.in. centra wsparcia i terapia rodzin, domy sąsiedzkie, zagospodarowanie placów, podwórek, parków, przebudowa i modernizacja dróg czy budynków. Przeznaczono na to ponad 186 mln. Mobilność otrzymała największy zastrzyk w ramach ZIT – ponad 366 mln. Energia, o której wspominał dyrektor, to ponad 231 mln.

W odsłonie ZIT 2021-2027 zaplanowane są kolejne działania, które przeprowadzi Obszar Metropolitalny z gminami i partnerami biznesowymi. Będzie to 126 projektów, a środki uzyskane na ich realizację pochodzą z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego – 708 mln zł i z Europejskiego Funduszu Społeczny Plus – ponad 75 mln zł.