Transformacja energetyczna oparta na atomie wchodzi w kluczową fazę. Jej powodzenie zależy od zbudowania solidnego zaplecza kadrowego.

Jak wynika z raportu World Energy Employment 2025, globalne zatrudnienie w branży jądrowej wzrosło do 1,2 miliona pracowników, co przy starzejących się zasobach ludzkich i ogromnym zapotrzebowaniu na inżynierów oraz specjalistów ds. jakości QA/QC, stawia Polskę przed wyzwaniem globalnej walki o talenty. Między innymi dlatego podczas Baltic Nuclear Energy Forum nie zabraknie dyskusji o strategii kształcenia nowych pokoleń ekspertów i wdrażaniu jądrowej kultury bezpieczeństwa.

Tworzy się energetyczna historia

Polska stoi u progu historycznej transformacji energetycznej, której filarem ma stać się energetyka jądrowa. Realizacja ambitnych planów, obejmujących budowę pierwszej wielkoskalowej elektrowni w lokalizacji Lubiatowo-Kopalino oraz rozwój małych reaktorów modułowych (SMR), wymaga nie tylko technologii, ale przede wszystkim tysięcy specjalistów. Jak wynika z najnowszego raportu World Energy Employment 2025, sektor jądrowy na świecie przeżywa renesans. To oznacza, że Polska o talenty będzie musiała rywalizować na wyjątkowo trudnym, globalnym rynku pracy.

Globalny krajobraz: sektor jądrowy w fazie wzrostu

Według raportu IEA, zatrudnienie w branży jądrowej na świecie wzrosło w 2024 roku o 6%, osiągając poziom blisko 1,2 miliona pracowników. Inwestycje w ten sektor zwiększyły się o 50% w ciągu ostatnich pięciu lat, co generuje ogromne zapotrzebowanie na nowe kadry.

Dla pracowników branża ta pozostaje jedną z najbardziej atrakcyjnych finansowo. Energetyka jądrowa, obok sektora ropy i gazu, oferuje najwyższe płace w całym sektorze energetycznym, a w 2025 roku odnotowano tam jeden z najsilniejszych wzrostów płac realnych (średnio o 3,2%). Mimo to, aż 46% firm jądrowych zgłasza trudności rekrutacyjne, które prowadzą do opóźnień w projektach i wzrostu kosztów.

Poszukiwani eksperci: kogo potrzebuje atom?

Raport World Energy Employment 2025 precyzyjnie wskazuje „wąskie gardła” kadrowe. Najbardziej poszukiwanymi grupami specjalistów są inżynierowie, którzy stanowią główne źródło braków kadrowych (tzw. bottleneck), w tym szczególnie inżynierowie jądrowi, elektrycy i chemicy. Kolejną grupą są kierownicy projektantów niezbędni do zarządzania złożonymi procesami budowlanymi oraz certyfikacyjnymi. Rynek potrzebuje również wykwalifikowanych pracowników technicznych, takich jak spawacze, monterzy rurociągów czy elektrycy wysokich napięć, a także ekspertów od zapewnienia i kontroli jakości, których rola w sektorze jądrowym jest znacznie bardziej restrykcyjna niż w energetyce konwencjonalnej.

Wyzwanie pokoleniowe: starzejące się kadry

Globalnym problemem, który dotyka również polskie plany, jest struktura wieku. Branża jądrowa posiada jedną z najstarszych kadr – 25% pracowników ma powyżej 55 lat. W gospodarkach rozwiniętych na każdego młodego pracownika wchodzącego do zawodu przypada aż 1,7 pracownika zbliżającego się do emerytury. Oznacza to, że Polska musi nie tylko kształcić nowych specjalistów, ale robić to szybciej niż inne kraje, by zastąpić odchodzące na emeryturę pokolenie ekspertów, od których musimy przejąć wiedzę.

W obliczu tych wyzwań, kluczowe staje się budowanie narodowych kompetencji. Jak podkreśla dr hab. inż. Mikołaj Oettingen, prof. AGH, członek Rady Programowej konferencji Baltic Nuclear Energy Forum, posiadanie kompetentnych zasobów ludzkich jest warunkiem koniecznym bezpiecznego wdrożenia atomu w Polsce.

– Kształcenie kadr dla energetyki jądrowej jest procesem długotrwałym opartym o kształcenia akademickie jak i praktyczny rozwój umiejętności niezbędnych na danym stanowisku pracy. Obecnie w Polsce tworzy się profesjonalny system kształcenia kadr oparty o trzy główne filary: rozwój programów edukacyjnych, programy praktyk i staży w firmach z łańcucha dostaw energetyki jądrowej oraz dostęp do unikatowej infrastruktury edukacyjno-szkoleniowej we współpracy z partnerami zagranicznymi. Kompetencje budowane są w oparciu o współpracę na linii uczelnie wyższe, przedsiębiorstwa z branży jądrowej oraz administracja rządowa, co prowadzi do stworzenia unikatowego systemu edukacyjno-szkoleniowego. Wyzwaniami stojącymi w obszarze rozwoju kadr jest mała liczba rodzimych specjalistów specjalizujących się w edukacji w dziedzinie energetyki jądrowej oraz brak zaawansowanej infrastruktury szkoleniowej w Polsce. Wyzwanie to wprost wskazuje na potrzebę doszkalania kadry akademickiej jak i rozwój zaplecza edukacyjno-szkoleniowego w celu budowy narodowych kompetencji w wymagającym obszarze energetyki jądrowej – dr hab. inż. Mikołaj Oettingen, prof. AGH, członek Rady Programowej konferencji Baltic Nuclear Energy Forum.

Czas na debatę o kadrach

Temat kształcenia kadr oraz wnioski z raportu IEA będą przedmiotem szczegółowej dyskusji podczas jednego z paneli nadchodzącej konferencji Baltic Nuclear Energy Forum w Gdańsku. To wydarzenie zgromadzi przedstawicieli rządu, uczelni wyższych oraz gigantów technologicznych, by wspólnie wypracować mapę drogową dla polskiego rynku pracy w dobie atomu.

materiały prasowe