Z Przemysławem Sztanderą, prezesem zarządu Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, o obszarze i zakresie działania oraz korzyściach, jakie mają przedsiębiorcy przystępujący do PSSE, rozmawia Rafał Korbut.

Kiedy powstała Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna i jaki był główny cel powołania jej do funkcjonowania?

– Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna pod obecną nazwą funkcjonuje od 2001 roku. Wcześniej, czyli od 1997 roku, działała pod nazwą Żarnowiec-Tczew. Celem powołania Strefy było przyspieszenie rozwoju regionów między innymi poprzez przyciąganie nowych inwestycji, tworzenie miejsc pracy oraz rozwój gospodarczy kraju.

Łącznie w Polsce powstało 14 specjalnych stref ekonomicznych. Początkowo były one wyodrębnioną administracyjnie częścią kraju. Do wejścia w życie nowej ustawy granicami strefy było objęte zaledwie 0,08 proc. powierzchni kraju, a procedura włączenia nowych terenów była skomplikowana.

Przełom nastąpił w czerwcu 2018 roku, kiedy weszła w życie ustawa o wspieraniu nowych inwestycji, na mocy której powstała Polska Strefa Inwestycji. Ustawa nie tylko rozszerzyła obszar, na którym możliwe jest uzyskanie wsparcia do całego terytorium Polski, ale ułatwiła dostęp do pomocy publicznej firmom z sektora MŚP.

Na jakim obszarze i w jakich dziedzinach działa PSSE?

– Przede wszystkim jesteśmy regionalnym centrum obsługi inwestorów w ramach Polskiej Strefy Inwestycji. Działamy na terenie 226 gmin we wschodniej części województwa pomorskiego i w województwie kujawsko-pomorskim. Do naszych głównych zadań należy przyznawanie, w imieniu Ministerstwa Rozwoju, Pracy i Technologii, decyzji o wsparciu, upoważniającej do uzyskania ulgi podatkowej.

Jesteśmy także bardzo aktywni w obszarze promocji szkolnictwa branżowego. Od lat organizujemy wizyty studyjne dla uczniów i doradców zawodowych, tworzymy klasy patronackie, organizujemy staże i praktyki, a także wyposażamy pracownie praktycznej nauki zawodu. Stworzone przez nas w 2019 roku Centrum Programowania Robotów Przemysłowych, pozwala nam w pewnym stopniu spełniać ten cel. Ośrodek umożliwia podnoszenie kompetencji pracowników, a także pomaga uczniom w obraniu ścieżki kariery związanej z automatyką i robotyką. Zajęcia skierowane są zarówno dla przedsiębiorców jak i uczniów szkół branżowych, a ich program ustalany jest indywidualnie i dostosowany do potrzeb grupy szkoleniowej.

Zarządzamy także w Trójmieście dwoma parkami naukowo – technologicznymi. W Gdańskim Parku Naukowo – Technologicznym zapewniamy kompleksowe wsparcie rozwoju innowacyjnych przedsiębiorstw i startupów, szczególnie w dziedzinie ICT, biotechnologii i energetyce. Z kolei w Bałtyckim Porcie Nowych Technologii zlokalizowanym na terenie dawnej Stoczni Gdynia, tworzymy ekosystem wspierający przemysł morski.

Za nami bardzo trudny okres pandemii, który mocno wpłynął na gospodarkę w naszym kraju. Jak przez ten czas radziła sobie Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna, jakie działania podejmowano?

– Paradoksalnie okres pandemii nie wpłynął negatywnie na liczbę wydanych przez Spółkę decyzji o wsparciu. Rok 2020 był dla nas rekordowy – wydaliśmy 48 decyzji, w tym 29 dla firm z sektora MŚP. Znaleźliśmy się w czołówce wśród stref ekonomicznych w Polsce.
Pandemia nie wstrzymała także naszych planów inwestycyjnych. W czerwcu ubiegłego roku oddaliśmy do użytku między innymi nową drogę w Podstrefie Grudziądz. Ponadto powstała nowoczesna przestrzeń w Gdańskim Parku Naukowo – Technologicznym – Space4Makers, która umożliwia realizację innowacyjnych projektów.

Od początku pandemii jesteśmy mocno zaangażowani w walkę z jej negatywnymi skutkami. Naturalnie na pierwszym miejscu postawiliśmy pomoc przedsiębiorcom. Powołany przez nas Zespół ds. Tarczy Antykryzysowej, oferuje eksperckie doradztwo w zakresie prawnym i finansowym, a wdrożona przez nas procedura odraczania i rozkładania na raty opłat administracyjnych i czynszów przyczyniła się do ochrony miejsc pracy.

Zainicjowaliśmy także projekt pn. #WolneZasoby. W ramach akcji udostępniliśmy aplikację, w której przedsiębiorcy deklarowali chęć pomocy, poprzez przekazanie materiałów, surowców, bądź gotowych wyrobów w postaci środków dezynfekujących, produktów BHP, czy sprzętu medycznego do walki z pandemią. W ramach projektu wykorzystaliśmy także swoje zasoby, między innymi powierzchnie w Gdańskim Parku Naukowo Technologicznym, do prowadzenia produkcji testów wykrywających obecność wirusa w organizmie.

Ponadto włączyliśmy się w pomoc ośrodkom medycznym w województwie pomorskim i kujawsko-pomorskim. Do tej pory wsparliśmy Szpital Specjalistyczny w Prabutach przekazując środki na zakup sprzętu oraz środków ochrony indywidualnej, 22 Szpital Wojskowy w Ciechocinku przekazując wsparcie na utworzenie Szpitala Tymczasowego dla województwa kujawsko-pomorskiego, 10 Wojskowy Szpital Kliniczny z Polikliniką w Bydgoszczy na zakup środków ochrony indywidualnej, Szpital Dziecięcy Polanki im. Macieja Płażyńskiego w Gdańsku przekazując specjalistyczne stojaki do dezynfekcji rąk wraz z pomiarem temperatury oraz Caritas Archidiecezji Gdańskiej przekazując wsparcie na zakup środków ochrony indywidualnej w domach pomocy społecznej.

Szczególne wsparcie otrzymali także wychowankowie Centrum Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych „Młody Las” w Toruniu oraz członkowie Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej w Sopocie.

Jakie są korzyści z dołączenia do PSSE i kto oraz w jaki sposób może do niej dołączyć?

– Korzyści z dołączenia do Polskiej Strefy Inwestycji jest wiele. Przede wszystkim dzięki Strefie przedsiębiorcy mogą uzyskać zwolnienie z podatku dochodowego od osób prawnych lub fizycznych. Dzięki temu mogą oni odzyskać koszty inwestycji poprzez niepłacenie podatku dochodowego w maksymalnej wysokości 35% dla dużych przedsiębiorców, 45% dla średnich oraz 55% dla mikro i małych. Co w praktyce oznacza, że inwestycja o wartości 10 mln zł, przy wsparciu w wysokości 45 proc. pozwala przedsiębiorstwu odzyskać z podatku dochodowego 4,5 mln zł.

Pomoc udzielana jest firmom z sektora przemysłu oraz nowoczesnych usług, rozpoczynającym nową inwestycję polegającą na przykład na budowie zakładu, zwiększeniu mocy produkcyjnych istniejącego przedsiębiorstwa, czy dywersyfikacji produkcji.

Przedsiębiorcy muszą także spełnić kryteria ilościowe oraz jakościowe. Te pierwsze, to minimalne nakłady inwestycyjne, uzależnione od rozmiaru przedsiębiorstwa oraz stopy bezrobocia w danym powiecie. Kryteria jakościowe, do spełnienia których zobowiązany jest inwestor, dotyczą na przykład eksportu, tworzenia stałych miejsc pracy, współpracy ze szkolnictwem zawodowym, przynależności do klastrów, wielkości przedsiębiorstwa, czy zlokalizowania inwestycji w regionie z wysokim bezrobociem. Inwestor wybiera 5 z 10 kryteriów, które spełni po zakończeniu inwestycji, w okresie jej utrzymania.
Ponadto oferujemy przedsiębiorcom pomoc w znalezieniu odpowiedniej działki, rozbudowaną opiekę poinwestycyjną, wsparcie w znalezieniu wykwalifikowanej kadry, a także promocję, networking i specjalistyczne szkolenia.

Wygląda na to, że pandemia w końcu zostaje opanowana. Patrząc więc z (na razie umiarkowanym) optymizmem w przyszłość co będzie teraz priorytetem dla PSSE?

– Przede wszystkim stawiamy na dalszy, dynamiczny rozwój gospodarczy. Naszym celem jest wsparcie kolejnych przedsiębiorstw, szczególnie tych z sektora MŚP. Będziemy kontynuować spotkania z przedsiębiorcami i promocję Polskiej Strefy Inwestycji, aby na dobre obalić mit, że wsparcie udzielane jest tylko dużym, zagranicznym korporacjom. To właśnie mikro, małe i średnie polskie firmy otrzymują największe wsparcie. Ustawa pomaga także firmom prowadzącym działalność w regionach o wyższym bezrobociu i miastach tracących funkcje społeczno-gospodarcze. W takich miejscach ulgi podatkowe są największe, a wymagana minimalna wartość inwestycji najniższa.

Naszym priorytetem jest także przygotowanie terenów inwestycyjnych, aby stworzyć przedsiębiorcom stabilne warunki do inwestowania. W związku z tym, będziemy kontynuować projekt pozyskania 468 ha terenów inwestycyjnych zlokalizowanych w gminie Chełmża pod Centralny Park Inwestycyjny „Dźwierzno”. Działki będące w posiadaniu KOWR, będą potężnym przedsięwzięciem dla inwestorów oraz szansą na rozwój gospodarczy.

Ponadto rozpoczynamy projekty w zakresie rozwoju odnawialnych źródeł energii. W połowie czerwca br. podpisaliśmy list intencyjny z Energa Green Development w zakresie wzajemnej współpracy w celu rozwoju nowych inwestycji w odnawialne źródła energii.