O bieżącej sytuacji na pomorskim rynku pracy, wpływie pandemii na stopę bezrobocia i działaniach skierowanych zarówno do przedsiębiorców, jak i osób poszukujących zatrudnienia, z Izabelą Jezierską, p.o. dyrektora Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Gdańsku, rozmawia Rafał Korbut.

Od listopada pełni Pani obowiązki dyrektora Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Gdańsku, ale w WUP w Gdańsku pracuje Pani od kilku lat. Mając już to doświadczenie jak ocenia Pani obecną sytuację na rynku pracy?

Jeszcze na początku roku sytuacja była korzystna i spodziewaliśmy się, że trendy sprzyjające rozwojowi gospodarczemu utrzymają się również w 2020 roku. Pracodawcy zgłaszali więcej ofert pracy, a wzrost zapotrzebowania na pracowników sprawił, że w 2019 r. bezrobocie spadło do rekordowo niskiego poziomu 4,4 proc. Aktywność Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Gdańsku, który działa w imieniu Samorządu Województwa Pomorskiego, skoncentrowana była w dużej mierze na dostosowaniu kompetencji osób pozostających bez pracy do potrzeb pracodawców. Ten rok przyniósł jednak istotne zmiany. Pracodawcy ograniczyli rekrutację, wprawdzie nadal tworzone są nowe miejsca pracy, ale jest ich mniej. W okresie od stycznia do listopada bieżącego roku – w porównaniu do analogicznego okresu w ubiegłym roku – liczba miejsc pracy zmniejszyła się o 17,5 tys. W ogólnej ocenie pomorskie firmy relatywnie dobrze radzą sobie ze skutkami pandemii, co jest wynikiem utrzymującego się od kilku lat wzrostu gospodarczego i dobrego klimatu do rozwoju przedsiębiorczości w naszym regionie. Natomiast konsekwencją osłabionego pandemią popytu na pracę jest rosnąca liczba osób bezrobotnych i wyższa stopa bezrobocia, która na koniec listopada wyniosła 5,9 proc.

Jak obecna sytuacja związana z pandemią koronawirusa wpłynęła na rynek pracy?

Negatywne skutki szczególnie odczuwają osoby młode, zwłaszcza te, które utrzymują się na studiach z pracy dorywczej i krótkoterminowej lub dopiero wchodzą na rynek pracy. Jednocześnie pracodawcy coraz bardziej cenią pracowników z dużym doświadczeniem i uniwersalnymi kompetencjami. W specyficznej sytuacji na rynku pracy są kobiety, których aktywność zawodowa w pierwszym półroczu spadła głównie, ze względu na zamkniecie gospodarki oraz konieczność sprawowania opieki nad dziećmi i osobami starszymi. Jednak już w trzecim kwartale, kiedy obostrzenia gospodarcze zmalały, tendencja ta uległa zmianie. Kobiety częściej niż mężczyźni wracały do pracy po okresie bierności zawodowej lub podejmowały pracę po raz pierwszy.

WUP podejmuje wiele działań, mających na celu wspieranie przedsiębiorców. Jakiego rodzaju są to działania?

– W swoich standardowych działaniach oferujemy pracodawcom bezpłatne usługi, które pozwalają im rozwijać kadrę i wzmacniać pozycję firm na rynku pracy. Pracodawcy mogą bezpłatnie korzystać z pomocy naszych doradców EURES w procesie rekrutacji pracowników z Europy. Z kolei nasi doradcy zawodowi świadczą usługi poradnictwa zawodowego, które pomagają określić potencjał firmy. Wspierając pracodawców w rozpoznaniu m.in.: mocnych stron, talentów pracowników czy obszarów wymagających rozwoju, co pozwala pracodawcom jeszcze lepiej zarządzać zespołem. Zachęcamy też pracodawców do korzystania ze środków Krajowego Funduszu Szkoleniowego na dofinansowanie szkoleń dla pracowników. W WUP otrzymają informacje i wskazówki jak pozyskać środki KFS, a w realizacji wsparcia pomogą pracodawcom powiatowe urzędy pracy w całym regionie. Ponadto, dzięki realizowanym na Pomorzu projektom unijnym przygotowujemy odpowiednio wykwalifikowaną kadrę dla pomorskich firm. Ten rok przyniósł też dodatkowe zadanie dla wojewódzkich urzędów pracy. Od kwietnia, firmy dotknięte kryzysem, mogą ubiegać się o wsparcie, w ramach Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, na dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników. Do tej pory pomocą objętych zostało ponad 4,3 tys. pomorskich przedsiębiorstw i blisko 133 tysiące pracowników. Przekazano im kwotę przekraczającą 576 mln zł.

Jakie wyzwania stawia przed Panią i całym zespołem obecna sytuacja? W jakim kierunku będą skierowane działania WUP i jakie cele stawia sobie Pani na najbliższe miesiące?

W najbliższym czasie działania WUP nadal będą ukierunkowane na sprawną pomoc pracodawcom i ich pracownikom w tym trudnym okresie, szczególnie, że wchodzą w życie przepisy określające nowe instrumenty wsparcia dla wybranych branż. W dłuższej perspektywie wyzwaniem będzie podejmowanie działań, które powinny zapewnić równowagę popytu i podaży na pomorskim rynku pracy. Szczególnie istotne jest wspieranie rozwoju kompetencji pracowników, aby potrafili dostosować się do zmieniających warunków społeczno-gospodarczych i nowych modeli pracy, jak również pomoc pracodawcom w tworzeniu atrakcyjnych i dobrej jakości miejsc pracy.

Czy patrząc w przyszłość i zastanawiając się, jakie są perspektywy dla rynku pracy, czy możemy być optymistami, czy raczej umiarkowanymi pesymistami?

Trudno jednoznacznie prognozować, jaka będzie sytuacja społeczno-gospodarcza w regionie w najbliższym czasie. Przed rynkiem pracy stoi wiele wyzwań, związanych nie tylko ze spadkiem zatrudnienia i konsekwencjami zamknięcia gospodarki, ale również ze zmianami demograficznymi, które w przyszłości będą wpływały na sytuację na rynku pracy i rozwój regionu. Ważne jest zatem monitorowanie zjawisk i trendów na rynku pracy, co realizujemy poprzez Pomorskie Obserwatorium Rynku Pracy i portal wiedzy o pomorskim rynku pracy porp.pl. Dzięki temu możemy przekazywać rzetelne dane zainteresowanym gremiom, a dostęp do fachowej wiedzy umożliwia im podejmowanie działań adekwatnych do aktualnej sytuacji.