Większy udział OZE, czy transformacja energetyki cieplnej w stronę energetyki elektrycznej – to niektóre trendy, które już zawitały do branży. Prezes OPEC, Wojciech Folejewski opowiada o dostosowaniu się do tych tendencji, w ramach nowej strategii firmy.

Na początku tego roku zatwierdzono dokument „Strategia OPEC 2023-2040”. Na jakich obszarach będą koncentrować się działania OPEC?

Przy opracowywaniu naszej strategii został powołany wewnętrzny zespół ds. jej stworzenia, korzystaliśmy też z pomocy doradców/ekspertów z obszaru nauki, biznesu i samorządów. Finalny dokument został spisany przez zarząd i pracowników OPEC, jest autorskim dziełem naszego zespołu. Strategia została oparta na czterech obszarach rozwoju. Pierwszy z nich dotyczy „Zielonej transformacji” i procesu dekarbonizacji w zakresie produkcji energii cieplnej. Na pierwszym planie jest odejście od węgla, co ma doprowadzić nas do dekarbonizacji, a finalnie neutralności klimatycznej i jak największego udziału odnawialnych źródeł energii. Drugi obszar został nazwany „Klient w cyfrowej opiece”. Komfort cieplny klienta był, jest i zawsze będzie priorytetem naszych działań, stąd promujemy naszą rolę jako „fachowego doradcy energetycznego”. Stawiamy jednocześnie na cyfrową opiekę, ponieważ to jest standard obecnych czasów i rozwijającej się technologii. Trzeci obszar dotyczy terytorialnego i ekonomicznego ”Rozwoju OPEC i konsolidacji”. Mamy ambicje, aby podłączać kolejne osiedla, obszary biznesowe oraz przemysłowe w rejonie Gdyni, Rumi, Kosakowa, czy Wejherowa. Chcemy także rozwijać się technologicznie w ramach zasięgu naszej sieci, ale przyjaźnie dla środowiska i z jak największą efektywnością ekonomiczną. Tematem czwartego obszaru jest „Zespół i kompetencje”, czyli umiejętności załogi oraz zgrany i profesjonalny zespół. W związku z tym pracujemy nad rozwojem kompetencji technicznych, analitycznych, finansowych, czy obsługi klienta przez naszych pracowników. W tym zakresie naszych działań znajdują się: szkolenia, planowanie wsparcia rozwojowego, zatrzymywanie cennych pracowników oraz budowanie zgranego, zmotywowanego zespołu. Mamy przekonanie, że te cztery obszary są spójne i wzajemnie się uzupełniają, dlatego stanowią pełny obraz niezbędnych działań dla rozwoju firmy OPEC.

Ważnym elementem obranej strategii jest odejście od węgla i postawienie na zieloną transformację. Jakie korzyści płyną z tego kroku?

Od lat rozwija się oczekiwanie społeczne dotyczące czystości klimatu. Dlatego trendy prośrodowiskowe są powszechne i stały się częścią prawa krajowego oraz unijnego. Te regulacje mobilizują i narzucają określone parametry neutralności klimatycznej. Działalność OPEC ma niewątpliwie duży wpływ na jakość powietrza, którym oddychamy, a oczekiwania społeczne są w tym zakresie bardzo wysokie i mobilizują nas do intensywnego wdrażania zielonych rozwiązań. Ważnym czynnikiem dodatkowo mobilizującym stała się również rosyjska inwazja na Ukrainę, która spowodowała przerwanie łańcucha dostaw surowców naturalnych ze Wschodu. Problemem było to, że duża część krajowego rynku energetycznego, w tym trójmiejskiego, była zaopatrywana głównie w miał węglowy o dobrej jakości z tego kierunku. Rynek nie zna luki, więc pojawiła się alternatywa sprowadzenia węgla z zamorskich kierunków, m.in.: Indonezji, Kolumbii czy Australii. Musieliśmy z tego skorzystać i od czasu rosyjskiej agresji na Ukrainę nasze elektrociepłownie są opalane miałem węglowym ze wspomnianych krajów. Niestety, skutkowało to znaczącym wzrostem kosztów, co też miało odzwierciedlenie w rachunkach dla klientów. Ten fakt stał się dodatkowym motywatorem do przyspieszenia procesu odchodzenia od spalania węgla, co jest nie tylko emisyjnie szkodliwe, ale też stosunkowo drogie. Co prawda, sytuacja na rynku obecnie ustabilizowała się, ale to nie zmieniło podejścia całego sektora energetycznego dotyczącego realizacji zielonej transformacji. Dlatego obszar ten stał się naturalnym filarem naszej strategii.

Jakie są cele firmy OPEC w tym kierunku?

Zamierzamy zakończyć spalanie węgla, jako surowca energetycznego, w naszej kotłowni w Wejherowie do końca 2029 roku. Obecnie trwają analizy i badania szczegółów tej transformacji. Istnieje wiele technologii, które mogą wypełnić tę lukę. Jedną z nich jest spalanie biomasy zrębkowej z odpadów drzewnych czy agrotechnicznej – słomianej. Może to być jedno ze źródeł ciepła, zastępujących miał węglowy w procesie spalania.

Które opcje jeszcze są rozważane?

Brane jest również pod uwagę wykorzystanie gazu pochodzącego z zachodnich kierunków, a także rozwijanie źródeł OZE, większe inwestowanie w przemysłowe pompy ciepła czy panele fotowoltaiczne oraz solarne. Chciałbym zaznaczyć, że kryzys energetyczny i problemy logistyczne, związane z kosztownym procesem sprowadzania surowca z zagranicznych kierunków, przekonały nas do szukania lokalnie występujących źródeł energii. Dlatego dokonaliśmy autorskiego opracowania, które nazwaliśmy mapą zasobów energetycznych w regionie. Każda z okolicznych gmin została przeanalizowana pod kątem dostępnych surowców, w tym głównie biomasy, potencjału farm wiatrowych, energii geotermalnej, instalacji fotowoltaicznych czy ciepła odpadowego.

Które gminy według Państwa autorskiego opracowania prezentują największy potencjał pod względem dostępności surowców?

Wszystkie gminy w województwie pomorskim są zasobne w potencjał energetyczny. Bliskość morza powoduje, że mamy olbrzymie możliwości w zakresie rozwijania farm wiatrowych, szczególnie tzw. off-shore. Ta branża była dosyć mocno opóźniona, jednak teraz rozwija się coraz intensywniej. Wszystkie nasze gminy posiadają duże zasoby energii słonecznej, ponieważ nasłonecznienie Pomorza jest na tyle wysokie, że pozwala na efektywne korzystanie z instalacji PV oraz solarów. Z drugiej strony, nasz region jest zasobny w różnego rodzaju biomasę – odpady leśne i rolnicze. Pomorze posiada olbrzymi potencjał energetyczny. Nie jesteśmy w stanie jako społeczność zużyć nawet znaczącej części tego zasobu, który naturalnie występuje na naszych terenach. Najważniejsze jest to, żeby wykorzystać te surowce, które są najbardziej ekonomiczne i łatwe do odzyskania.

Jakie widzi Pan największe wyzwania przed wdrożeniem całej strategii?

Czeka nas dużo pracy, ale nie boimy się tego. Jesteśmy ambitnymi ludźmi, którzy chcą zmieniać rzeczywistość spółki i spełniać rolę społeczną. Czeka nas wiele wyzwań transformacyjnych i tych dotyczących klienta. Te drugie są dla nas istotne. Obecnie klient jest świadomy i nie kupuje przysłowiowego „kota w worku”. Ma określone oczekiwania jakościowe i cenowe. Dlatego dążymy do tego, żeby nasza sieć usług działała: prawidłowo, efektywnie, bezpiecznie, całodobowo. To jest olbrzymi wysiłek naszych zasobów technologicznych, pracowniczych i finansowych. Staramy się minimalizować występujące ryzyka awarii i przerw w przesyle, m.in. poprzez całodobową pracę służb technicznych i pogotowia ciepłowniczego. Ważnym wyzwaniem, jednocześnie naszym celem jest to, żebyśmy byli postrzegani przez klienta jako fachowy doradca energetyczny.

Jaką widzi Pan przyszłość i kierunek rozwoju całej branży ciepłowniczej?

Staram się patrzeć na wzorce zaawansowanych w tym zakresie krajów, czyli: Danii, Finlandii, Szwecji, czy Norwegii. Tam energetyka doskonale dostosowała się do wymogów środowiskowych i bardzo rozwinęła się technologicznie, dlatego Skandynawia stanowi dla nas wzór do naśladowania. Z uwagą śledzimy i analizujemy trendy, które tam występują, część z nich już wdrażamy.

Jakie to są trendy?

Przede wszystkim koncentracja na surowcach i potencjale energetycznym, który znajduje się na miejscu, w danym regionie. To jest ważne, ponieważ uniezależnienie się od importowanych źródeł energii stanowi komfort i bezpieczeństwo lokalnej społeczności. Ponadto, energetyka podąża nieuchronnie w kierunku elektryfikacji. Obecnie energetyka cieplna jest oparta na procesach spalania, ale docelowo wykorzystywać zapewne będzie w dużej mierze energię elektryczną, pochodzącą z obiecujących zasobów OZE. Przyszłość to świat czystej, zielonej energii dla każdego.

Rozmawiał: Przemek Schenk